Trigger Happy

Deniz Türkoğlu - 11 Haziran 2010   bu yazar neler yazar?

---

Doğmak, yaşamak ve ölmek. İnsan hayatı, doğuşla yeşeriyor. Doğumla baş veren, boydan boya yaşıyor. Toprağı delip geçebilmenin hediyesi bu. Çok uzaktan geliyorsun, çok çabaladın, çok yoruldun, o yüzden hayatla ödüllendirildin der gibi.

Toprağı delmenin, doğmanın, yeşermenin kanıtı, hayatla ödüllendirilmek. Sonra yaşamak, sonra da ölmek. İnsanın değişmez kaderi olan bu sürecin, aydınlık anlamlar içeren koskoca hikâyeler büyüttüğüne ve kimsenin, en azından kendi hikâyesine ihanet etmeyeceğine, kendine sadık kalmamak gibi bir çılgınlığa meyletmeyeceğine inanmak kalıyor geriye. Mucizelere neden küfredilsin?

Doğmak, yaşamak ve ölmek. Kimsenin iptal edebileceği, gecikebileceği, yerine başkasını gönderebileceği türden bir şey değilse, öyleyse, bir dünya, aydınlık bir dünya, iyilik dolu bir dünya kurmak, insanın elinden gelebilmeli, gelemez mi?

İnsan, hayatın içinde anlamlı cümleler kurabildikçe büyüyor meselâ. Büyüyen, değişiyor. Büyümek; mucizeyi baştan kabul ederek, eksiğine çoğalmak, katıyken yumuşamak, hamken pişmek gibi. Masumiyeti, hayata karşı duyulan merak ve heyecanı yitirmeden ama cehaletin de acıtan ne kadar kaba yanı varsa, hepsinden kurtularak. Bazen kabullenerek, bazen isyan ederek, fırtınaların içinde düşe kalka, yürürken büyüyerek.

Dünyanın uçsuz tarlalarında büyüyen çocukların yolları, ayrıkların, dikenlerin sardığı, boz, kızgın toprağın üzerinde geçer. Rüzgârla yarışırlar, taş toplarlar, ota samana bulanırlar. Oynarlar. Büyük gülüşlerin ve küçük öfkelerin çocukları, iyidirler, iyi olmaya bakarlar.

Ama o çocukların bazıları, kedilerin kuyruklarını kesmeye, köpeklerin tüylerini ateşe vermeye, kuşları düşürmeye meraklıydılar. Yaptılar da. Hatta öldürdüler de. Hayvan leşlerini gömdükleri bir hayvan mezarlığıyla anılır oldu çocuklukları. Can yakıcı oyunlar oynadılar. Bazıları öyleydi.

Doğdular yaşadılar ama mucizelere değil, otoriteye düşkün, ihanet korkusuyla değil, iktidar arzusuyla gözleri kararmış tuhaf yetişkinler oldular. Değil ki, iyilik dolu aydınlık bir dünya kurmak, iyilik dolu aydınlık bir cümle dahi kuramadılar. Bazıları öyleydi.

İşaret parmakları tetiğin üzerinde, çok seri çok hızlı çok sert hareket eden korkak hayvanların vücut diliyle, zihin yapısıyla, dünyayı koskoca bir tehdit tarlası ve av mecrası olarak gören karanlık bakışlarıyla, huzursuz ve kıpır kıpırdılar.

Önce ayrık otuna, taşa, samana… Önce kedilerin kuyrukları, köpeklerin tüyleri, kuşların kanatları derken… Sonra yaşadıkça, yürüdükçe, yol yürüyüp büyüdükçe, karşılarına çıkan ne varsa, hepsine ateş açarak, yıkarak, yakarak, geçtikleri toprağın üzerinde korkunç izler bırakmaya başladılar. Dünyayı olduğu gibi kabule değil, olması gereken neyse ona itaate, kendi doğrularına, kendi isteklerine hizmet edebilecek bir boyun eğişe zorladılar. Bazıları öyleydi.

Afganistan'ın Sovyetler Birliği tarafından işgalinde Afgan halkının karşısına, halkı kontrol altına almak, evleri aratmak, şüphelileri sorgulamak için, Sovyet ordusunun içindeki Rus askerlerini değil, halkın, Ruslar kadar yabancılamadığı ve nispeten göz göze gelebildiği Özbek askerlerini çıkardılar.

Bugün Nato kuvvetleri aynı bölgede, Türk askerini kullanmayı yeğliyor. Savaşlarda işgallerde bile halk, insanlık onurunun yerle bir edilmesinden, ölümden daha fazla korkuyor. İçinde kadınların ve çocukların yaşadığı evlerin, çıplak odaların mahremiyetine, işgalci kuvvet de olsa, insanlığın dışına düşmüş, gözünü kan bürümüş saldırganları sokmak istemiyor. Ölümün kimin elinden geldiğine gösterilen son bir dikkat ve belki de son tercih. Düşmanını, elinde kalan tek şeye, insanlık namusuna göz diktiği için affetmiyor. Ve böylece her ölüm, gökte yankısını buluyor.

Savaş, bölgelere şehirlere caddelere yayılmış, sokakların her biri tam teçhizatlı askerler tarafından kuşatılmış, sıradan masum insanları avlayan bir av partisine dönüştürülmüş olsa da, insanın birinci derdi onurunu korumak. Ama savaşların-işgallerin yaşandığı yerde, insanlık onurundan bahsetmek büyük lüks.

Nato'daki Türk askeriyle diğer ülke askeri arasındaki yegâne fark, birinci askerin sokaklarda silâhın namlusunu yerde gezdiriyor olması. Diğer asker, silâhın namlusu her zaman yukarıda dolaşıyor. İnsanlara doğrulmuş, baş hizasında, her an ateş etmeye hazır, her an eli tetikte, her an halkın arasında ve halkın tehdit olduğu ezberiyle geziyor.

"Trigger happy", tetik çekmekten memnun, tetiğiyle mutlu, tetik delisi olmuş bir asker türünü anlatıyor. Trigger happy, bir türlü büyümeyen, eğlence devriminin son oyunlarının sürekli takas edildiği teknolojik operasyon üslerinde, bilgisayar playstation ekranındaki sanal hedefi gülerek eğlenerek vuran, sonra operasyona çıkıp, bu kez gerçek hedefleri ama yalnızca direnişçileri değil, sivilleri de, çocukları da, çok doğal, çok hızlı, çok kolay vuran, "tehdit yok edildi" raporlarıyla geçmişi kalabalık adamların ruh hallerini özetleyen bir kelime. Trigger happy, tetik manyağı donuk vicdanlı kalpsiz bir türün, dünyanın gözü önünde sıradanlaştırdığı ve kitle iletişimle köşe bucak yaydığı, giderek kabullenilen yeni bir insanlık durumu.

Kendini tehlikede (hatta yalnızca rahatsız) hissettiği ilk yerde tetiğe basmak ve tehdidi yok etmek üzere kodlanmış, hiç bir tehlike oluşturmayan durumlarda da tetiğe basma ihtiyacına dönüşmüş korkunç bir alışkanlığın adı.

Önce ayrık otuna, taşa, samana… Önce kedilerin kuyrukları, köpeklerin tüyleri, kuşların kanatları derken… Sonra yaşadıkça, yürüdükçe, yol yürüyüp büyüdükçe, karşılarına çıkan ne varsa, hepsine ateş açarak… Yıkarak, yakarak, geçtikleri toprağın üzerinde korkunç izler bırakmaya başladılar. Bazıları öyleydi.