İngilizcesi vasat Türkçesi facia çevirmenler

Necdettin Mütercim - 1 Kasım 2013   bu yazar neler yazar?

---

"İklim değişikliği ne zaman aklınıza gelir? Yağmur yağdığında ve kedilerle köpekler günlerce gelmediğinde mi?"

Kendisini internet medyasının en seçkin temsilcilerinden biri -belki birincisi- olarak gören bir haber sitesinde rastladım bu iki cümleye. Okur okumaz da bıraktım okumayı.

Sonra bir başka seçkin haber sitesine baktım, aynı foto galerisi aynı başlangıç cümleleriyle orada da var. Kim kimden -ya da nereden- "ödünç" almış, çözemedim.

Sorunum bu muhteşem sitelerle değil tabii ki, yukarıya alıntıladığım o iki cümlelik ifadeyle. Nasıl derler, ilk cümle de bir hoş gerçi ama ikinci cümle bayağı şifre gibi.

Belki kafam basmamıştır diye tekrar tekrar okudum, gene de bir anlam veremedim.

"İklim değişikliği ne zaman aklınıza gelir? Yağmur yağdığında ve kedilerle köpekler günlerce gelmediğinde mi?"

Nasıl yani? Yağmur yağınca kediler ve köpekler bir yerlere gidip günlerce eve gelmiyor muymuş? İklim değişikliğinin böyle azizlikleri mi varmış? İklim değişikliği konusunu kediler ve köpekler birkaç günlüğüne kayıplara karışınca mı düşünürmüşüz?

Sakın bu fantastik ifadeler yabancı bir siteden "haydi hooop" diye kaldırılmış bir foto-galerinin tarzanca çevirisinden hasıl olmuş olmasın?

İngilizce'de "rain cats and dogs" diye bir deyim vardı yanlış hatırlamıyorsam. "Bardaktan boşanırcasına yağmur" anlamındaydı. Sakın bizim mütercim editörümüz "bardaktan boşanırcasına yağan yağmurlar ve bunun iklim değişikliği ile ilintisi" hakkındaki ingilizce bir cümleyi böyle şairane bir dille, olmayan metaforlar icat ederek türkçeleştirmiş olmasın?

* * *

Yanılıyor da olabilirim tabii. Belki de bazı kediler ve köpekler yağmur yağdığında bir yerlere gidip günler sonra geliyordur. Kahvenin yemenden bülbülün çemenden, bu editörlerin de yabancı dille eğitim veren ama çocuklara kendi anadilini öğretmeyi unutan birtakım kolejlerden falan geliyor olabileceği gibi. Biz de onları beklerken "şu iklim değişikliği ne tuhaf yahu" diye düşüncelere dalıyoruzdur.

Belki de bu dahi kuşak Türkçe'nin yeni bir sürümünü indirmiş, semantik ilmine çağ atlatmıştır da, biz yaya kalmışızdır. Neden olmasın?