Yeşil biber kokusu

Ahmet Faruk Yağcı - 14 Mart 2009   bu yazar neler yazar?

---

Ergendik. Meraklıydık. Yerimizde duramazdık. Yalnızlıktan çok sıkılırdık. Yorulunca dinlenmeyi, acıkınca yemeyi bilmezdik. Yarım ekmeği, içine Allah ne verdiyse koyup gövdeye indirdikten sonra anlardık acıkmış olduğumuzu.

Ve yine musluk altına havuz yaptığımız iki avucumuzdan kana kana su içtikten sonra göbeğimiz şiştiğinde anlardık ne denli susamış olduğumuzu. Dinlemeye de doymazdık, öğrenmeye de… Kimi zaman acıklı bir tecrübe ile de olsa her gün bir şeyleri heybeye atar, bir önceki günden daha bilgili hale gelirdik. Yorulmaya dirençliydik.

Top oynardık. Çok top oynardık. Sabahın erken saatlerinden akşamın asık suratla işten dönen babalar vaktine kadar. Ve mahalleden güzel kızlar geçtiğinde atardık en güzel çalımları. Yine de bir türlü konuşamazdık bizden daha hızlı gelişen bu yaratıklarla. Oyun aralarında ergen oğlanların hal ve telâşından acıktıklarını anlayan tombul teyzelerin işvelice evlerinin önüne çağırması ile koşuşturur verdikleri yiyecekleri kapışırdık. Göz hakkı zamanlarıydı. Kul hakkı zamanlarıydı. Sıcaklar tam sıcak olur, kışın soğuğu burun direğimizi sızlatırdı. Kimimiz yorgan altına erkenden girmeye başlamış, kimimiz az daha bön bakan tüysüz delikanlılardık. Çok ama çok da çirkindik. Seslerimiz çatal, ellerimiz kocaman, burunlarımız girintili çıkıntılıydı. Bu görüntüye bakmadan güzel olacağımızı zanneder ve saçlarımızı limon suyu ile yatırırdık. Şah iken şahmerdan olurduk. Yaşıtımız kızlar askerlik çağındaki abilere bakıyor diye de uyuz olurduk. Salaktık.

İzmit Körfezinin ucundan hemen sonra başlayan balçık arazinin devamında briketten yapılmış tüpgaz depoları ve sonrasında da eskiden bataklık olan bu kısımda yapılmış mahallemiz göze çarpardı. Gezdiğimiz şehirlerde oturduğumuz mahalleler içinde en geniş sokaklar ve en güzel oyun yerleri buradaydı. Top sahası büyüklüğünde bir arsası vardı ki devamlı oyun alanımızdı. Mahallenin altından İzmit Körfezi'ne dökülen bulanık bir dere akardı. Derenin kenarları su baskınlarına karşı set şeklinde yükseltilmişti. Yorulduğumuzda mahalle tarafındaki setin üzerine çıkar. Sırtüstü yatarak hayallere dalardık. Gök maviydi. Bulutlar beyaz ve uzak.

* * *

Erken kalkmıştım. Bunaltıcı bir temmuz sabahına işe erken giden baba ve meymenetsiz bir anne ile başlamıştım. Kadınları henüz tanımıyordum. Annemin gelgitlerine ve aslında sert adam olan babamın neden ayın bazı günleri vitesi boşa aldığına akıl sır erdiremiyordum. Kahvaltıda sadece domates ve ekmek yemiş, bir tane kocaman domatesi de kapının önünde ısırarak yemek üzere sebze sepetinden kapmıştım. Üstelik o gün ben de nalet mi nalet, asık suratlı ve huysuzdum. Kavga etmeli, birilerini kızdırmalı, dayak yemeli, çok top oynamalı, çok çok koşmalı, kızların olduğu yerlerden kaçmalıydı.

Çıktım. Evin önünde ayakkabılarımı bağlarken elimi betona değdirdim. Kaldırım aile reislerinin evlerinden yeni çıktığı bu saatte dahi ılıktı. Ayaklarımı asfalta koyarak kaldırım kenarına oturdum. Bir gün önce eriyen asfalt kısımları biraz sertleşmişti. Yine de elimdeki demir parçası ile zifte iz bırakabiliyordum. Cebimde hiç bir şeye yetmeyecek bir ikibuçukluk, sakızdan hediye çıkan futbolcu ve ünlüler serisi resimleri (belki 100 adet) ve standard marka transistörlü radyom vardı. Bol ve büyük cepli kot pantolon, anneannemin inatla firenk gömleği dediği mavi-beyaz kareli poplin gömlek, Raf marka konçlu bez ayakkabılar. Kıyafetim buydu.

Sokakta kimseler yoktu. Benim de eve geri dönesim. Yürüdüm. Önce ana cadde dediğimiz geniş sokak boyunca güneye doğru yol aldım. Evlerin bittiği yerde altıya altı maç edilebilecek çayırlık bir alan vardı (dikenlerinden dolayı tercih edilmezdi ve yağmur sonralarında bataklaşırdı). Bu alandan sonra oldukca dik bir eğimle çıkılan dere kenarındaki set gelirdi.

Oniki yaş, insanın çok güçlü, bir o kadar da gücünün farkında olmadığı bir yaştır. Bu yaşın insanı, iki metreye yakın yükseklikteki toprak setin üzerine üç adımda kolayca zıplayabilir, kilometrelerce kâh koşarak, kâh yürüyerek yol alabilir. Ben de öyle yaptım. Set üzerine fırladım. Körfezin tersi istikamete doğru koşmaya başladım. Hayatımın sonraki otuzu aşkın senesinde de sıkıntılı günlerde az ya da çok koşup feraha ermeye çalışacaktım.

Rüzgâr tam karşıdan geliyordu. Koştukça nefesim açılıyor, ayaklarım ağrıyordu. Sağ ayakkabım solumdan daha mı genişti? İlerideki fabrikanın ismi neydi? Arkamdan gelen bir soluk sesi mi vardı? Vardı. O köpekti. Gülümseyen kahverengi-elâ gözleri ve ıslak siyah burnuyla arkamda koşan o boz renkli köpekti. İçim sevinçle doldu. Artık yanımdaydı. Birlikte koşuyorduk. Setin hemen yanındaki evde oturan Ünsal isimli arkadaşımın kendine alıştırdığı, birkaç kez kafasını okşayıp beslediğim sokak köpeği. Dili kocaman dışarıda kimi zaman önümde kimi zaman da arkamda koşuyordu.

Dere kenarındaki yükselti giderek alçaldı ve daraldı. Etrafta mısır ve fasulye ekilmiş alanlar, tek tük evler ve uzaktaki bir fabrikadan başka bir şey kalmadı. Hava ısındı. Alnımda ter damlaları belirdi ve susadım. Dere kenarındaki set bitmiş, derenin suyu biraz daha berraklaşmış ve aktığı daha bir belli olmaya başlamıştı. Şimdi insanların yürüyerek sertleştirdiği bir toprak zeminden dere yukarı köpeğimle beraber yürüyorduk. Soran olursa "o benim" diyecektim. Evimden çok uzaktaydım. Bir köpeğim vardı. Macera güzeldi.

Derken bir mısır tarlasının yanına dikilmiş bir sıra kavağın altına geldik. Oturdum. Gölge iyi geldi. Soluk soluğaydım. Heyecan çoktu. Arkamı dereye, yüzümü de çok uzakta kamyon ve otobüslerin işlediği Ankara-İstanbul yoluna döndüm. Gözümün gördüğü yerlerde tarlalar, arsalar, sayısı beş ya da altıyı geçmeyecek bahçeli ev ve bir noktada da otlayan sığırlar vardı.

1970'li senelerde evlerin önünde gelen geçen içsin diye yapılmış su muslukları olurdu. Köpeğimin kafasını tapaşladım ve ayağa kalktım. Yakındaki iki katlı evden su içmek niyeti ile yeniden koşmaya başladık.

Patika. Yer yer çatlamış, yamrı yumru. Koştukça ayağım burkulur gibi oluyor, acıtmadan toparlıyorum. Tahmin ettiğim gibi evin önünde musluk var. Köpek hemen yanımda arka ayaklarının üzerine kalkarak ellerini musluğun altındaki kurnaya doğru uzatıyor. Suyu açıyorum. Hayvanın ellerine yüzüne su serpiyorum. İki avucumu birleştirip bir su oluğu yapıyorum, akan suyu kana kana içiyor. Ellerimi yalıyor farketmeden. Kurnanın kenarındaki güneşten çatlamış ve esmerleşmiş, ufacık kalmış beyaz sabunu alıp ellerimi yıkıyorum. Sonra iki avucumu birleştirip ortada toplanan suyu kana kana içiyorum.

Kadın üst katın balkonundaydı. Çamaşır asmış olmalıydı. Oturduğumuz evdeki alt kat komşumuz Gürcü Hatice teyzenin ikizi gibiydi. "Suyunuzdan içtik" diye bağırdım. Sesim çatallı ve alt perdeden çıktı. Anlamadı. Tekrar ettim. Bu defa daha yüksek perdeden. "Helâl olsun yavrum" dedi. Gürcü aksanıyla.

Dereyi yeniden bulduk. Mahallemiz görünmeyecek kadar uzaklaşmış, derenin kıvrımlarına uyarak uzunca bir yol almıştık. Bacaklarım sabah kalktığımdan daha diriydi ve neşem yerine geliyordu. Sıcak ise iyiden iyiye hissediliyordu. Geldiğimiz yöne doğru yola çıktık. Güneş epeyce yükselmiş ve ensemi yakmaya başlamıştı. Yola çıkalı iki saat kadar süre geçmiş olmalıydı. Yürüdük. Aralarda koştuk. Yürüdük. Damağım dilime yapıştı. Dudaklarımın kenarlarında yoğun tükürük toplanmaya ve kollarım iyice kızarmaya başladı. Öğlen ezanıyla beraber mahallemizin sınırlarına girdik. Eve gitmeyecektim. Caminin arkasındaki arsada takılmaya niyetim vardı. Öyle de yaptım. Kocaman bir kayısı ağacının altına uzanmadan önce şadırvandan su içtim.

Ağacın gölgesine uzanırken köpek de sağ yanıma yattı. Ellerini bana doğru uzatıp çenesini ellerin üzerine koydu. Ela gözleri ile bana bakmaya başladı. Aramızdaki anlaşmayı o an imzaladık. Babamın tayini çıkıp da o mahalleden taşınıncaya kadar peşimi bırakmadı. Ne çok yakın, ne de uzak. Beni sürekli göz hapsinde tuttu. Yemek suyuna batırılmış kocaman Trabzon ekmeği dilimlerini de mütemadiyen yuttu.

Uyku bastırdı. Cemaatin camiden çıkıp evlerine dağılmalarını kısık gözlerle izledim. Köpeğe bir bakış attım ve uyudum. Ne kadar zaman geçtiğini bilmiyorum. Yüzümü bir rüzgar yalarken uyandım. Okşanır gibi bir histi. Gözlerimi açmadım. Serin ve iyileştirici bir rüzgar, körfez kokmayan temiz bir rüzgar firenk gömleğimin yakasından, pantolon paçalarımdan girdi. Kollarımı, ensemi ve kafamı okşadı. Kollarımın tüyleri dikildi. Ürperdim. Rüzgâr içime iyice işledi. Yarı uykulu olarak ilkokul aşkım Nevin'i hatırlattı. Yüzünü kapalı gözlerimin önüne getirdim. Ve rüzgarın içinde kızgın yağda kızartılan hamur kokusunu hissettim. Ve yeni toplanmış koyu yeşil sivri biberlerin tuza batırılıp ısırıldığı anda hissedilen kokuyu duydum. Ve rüzgarla bir türk sanat müziği şarkısı geldi.

"Benim gönlüm bir kelebek, dolaşıyor çiçek çiçek" .

Ankara yolundan geçen bir otobüsün şanzıman sesi tabloyu tamamladı. Göğsümde mutluluk, coşkunluk, sükunet ve huzurdan oluşan karma bir doluluk hissedip o anın hiç bitmemesini istedim. Bitti. Gözlerimi açtım. Gülümseyen elâ gözleri ile köpek halen bana bakıyordu.

Daha sonraki yıllarımda her depresyon dönemini takiben böyle bir ferahlama dakikası yaşamış olsam da hiç biri o anın yüksekliğini bana veremedi. Halen her aklıma geldiğinde "acaba aynı sahneyi bir kez daha tekrarlayabilir ve aynı keyfi yaşayabilir miyim?" diye düşünür ve yağda kızartılan hamur kokusuna yeşil biber kokusunun bir daha öyle yakışamayacağını anlarım. Hüzünlenirim.