Hüsniye'den Vizite'ye

Bu ülkedeki çoğu insan gibi ben de yıllarca doktorlar hakkında pek de olumlu düşünmedim. Sebepleri zaten yukarıdaki yazıda da özetleniyor.

Gerçi, "iyi" doktorlar da tanımıştım. Zor zamanlarımda art niyetsiz yardımıma koşan doktor arkadaşlarım olmuştu. Kişisel olarak memnundum.

Ama tablonun geneli pek iç açıcı görünmüyordu. Doktorlar arasında salgın hastalık gibi yayılan tüketim toplumu değerleri, başkalarından daha fazla para kazanma, pahalı arabalara binme, sınıf atlama hırsı, belki de bu mesleğe yakıştıramadığımdan, gözüme fazlasıyla batıyordu.

Ve bir de hasta psikolojisinden anlamayan, hastasına deyim yerindeyse "tedavi ediyorum ya, daha ne" dercesine suratsız (hatta nalet) davranan doktorlar, her seferinde "Allah düşürmesin" dedirtiyordu.

Bu konuda sağlık camiasını çok kızdıran yazılar da kaleme aldım, bilen bilir.

* * *

Bir de madalyonun diğer yüzü var.

Ahmet Faruk Yağcı'yı hepi topu bir yıl önce Derkenar vasıtasıyla tanıdım. Ama o sadece şenlikli günlerde ortaya çıkıp, eğlence bitince sessizce kaybolan internet kankalarından biri olmadığını kısa sürede belli etti. En zor zamanlarımda hep yanımda bulduğum fire vermez bir dost ve mesleğinin yüz akı bir hekim oldu.

Beylikdüzü nere, Bostancı nere, kışta kıyamette akşam karanlığında hiç üşenmeden yüksünmeden metrobüslerle minibüslerle geldi, hasta ve ihtiyar bir insana umut verdi, bir bardak çayımız varsa onu içti, teşekkür edip gitti. Ne yaptıysa hiç kasmadan, hava basmadan, "iyilik yapıyorum haa" diye gözümüze sokmadan, içtenlikle ve sadece Allah rızası için yaptı.

Annem onun yakışıklılığına meftundu, biz insanlığına.

Benim tanıklığım ne kadar değer taşır bilmem ama sevgili Doktor'un yukarıda yazdığı meslekî ve insanî ilkeler "edebiyat" değil aynıyle vakidir, bu dünyada doktor gibi doktorlar da vardır, gönül rahatlığıyla tanıklık ederim.

Necdettin Meftun - 31 Ocak 2010 (14:01)

Sayın Yağcı yüreğinize ve kaleminize sağlık. Aynı duyguları hissedip neredeyse aynı cümlelerle anlatmaya çalışmışız. Mesleğin geleceği açısından sizin kadar iyimser değilim. Ama insana olan inancımı da yitirmedim. Hekimlere eziyet edebilirler. Hastalar hekimlerini savunup sahip çıkmadıkça kalıcı bir çözüm olamayacağı inancındayım. Her neyse tekrar teşekkürler. Kaleminiz daim olsun sayın Yağcı.

Dostlukla…

Dr. Mehmet Uhri - 31 Ocak 2010 (19:47)

Güzel yüreği olan, güzel yazan, güzel bakan bir insan. Elinize, yüreğinize sağlık. Bu ülkeyi yaşanır kılan herkese şahsınızda selâmlar, sevgiler yolluyorum.

İlker Gökçen - 31 Ocak 2010 (20:11)

Sevgili dostum, değerli meslekdaşım!

Uzunca bir zamandır ara sıra evlerine davet edildiğim 80'li yaşlarını süren bir karı koca var. Çocukları yok. Birbirlerine bakmaya çalışıyorlar. Evin beyi evde bir odadan bir odaya yürüyemiyor ki, evden çıksın da hastaneye, doktora gitsin.

Beni ne zaman arasalar, bir fırsat yaratıp gitmeye çalışıyorum. Kronik rahatsızlıkları için takiplerinde oldukları bazı hekimler eve gelmek istemediklerini söylüyorlarmış. Bundan da muzdaripler.

Geçenlerde bir gidişimde, ayrılırken Osman Bey iki eliyle elimi tuttu ve "Siz ne iyi insansınız!" dedi.

Doksan yaşına yakın bir insanın yüzünde çocukca bir ifade ile söylediği bu "siz ne iyi insansınız" lâfı, 50'ye merdiven dayamış hayatımda aldığım en güzel ödüllerden birisidir benim için.

Bu duyguları yaşayabildiğimiz sürece hekimlikten keyif alacağımızı düşünüyorum. Koşullar ne olursa olsun.

Umarım, her hekim bu duyguları bir nebze olsun yaşar.

* * *

Yazın, kaymaklı ekmek kadayıfı tadında!

Deontoloji derslerinde metin olarak okutulabilir kıvamda.

Ağzına sağlık…

Melih Özel - 1 Şubat 2010 (10:56)

Sevgili Ahmet Faruk, hekim olmanın ayrıcalıklarını, her şeyden önce de insan olmak gerektiğini eğitimlerde hep genç tıbbîyelilere sürekli anlatmaya çalışıyoruz. Ama, bu yazı her şeyi o denli güzel ortaya koymuş ki ellerine, beynine ve yüreğine sağlık. Öğrencilerimize bu yazıyı mutlaka okutacağım.

Ne yapılırsa yapılsın hekimlik her zaman insanların hizmetinde ve yanında olan bir meslek olmaya devam edecektir.

Sevgilerimle

Özgür Kasapçopur - 2 Şubat 2010 (11:33)

Genel anlamda ben doktorluğun cumhuriyet sürecinin kentleşme mesleği olduğunu düşünüyorum. Uzak şehirlerden, köylerden, kasabalardan üniversite giriş sınavında iyi puan alan hemen herkes tıp bölümünü seçerdi. Doktorluk ücra yerlerde bilinen bir kaç mesleğin başında yer alırdı. Bir köyden çıkan doktor bütün köylünün gurur kaynağı olurdu.

Bir de bu meslek erkek mesleği olarak kabul edilmiştir. Doktor sınıfına bir küfür savrulmak istendiğinde genelde erkeklere yöneltilen küfürler edilir. Bugün ekran doktorlarının (Mehmet Öz gibi adamlardan bahsediyorum) çoğunluğu da yine erkektir. Çünkü ancak onlar güvenilirdir. Ama bu zihniyet önümüzdeki nesillerde aşılır her halde.

Hüsniye - 2 Şubat 2010 (16:31)

Hekimlik siyasetler üstü bir meslektir. Hekimlere asıl zarar verenler aslında sığ düşünceli kişilerdir. Yapılan her müdahale ve girişime bir değer biçmeye kalkıp onun üzerinden senin hekimliğine de değer biçmeye kalkılıyor aslında.

Yapılan işin maddî bir ölçüm değeri olamaz. Ama şu anda performans sisteminde yapılan her işin ve girişimin bir değeri belirlenmiştir ve tabiri caizse 'ne kadar ekmek o kadar köfte' durumu ortaya çıkmıştır. Bu da hekimler üzerinde ciddi bir psikolojik baskı ve maalesef 'yarış' ortamı oluşturmuştur. Kendi kaderi kendi performansına ve o ay topladığı döner sermaye puanlarına terk edilmiş hekimlerden ne beklenebilir ki.

Oysa bunlara ne gerek var. Hekimlerin yıllarca yaptıkları eğitimler ve işlerinin risk oranları da dikkate alınarak, diğer memurlardan ayrı bir yere konulması ve buna göre bir ücret verilerek, hekimin kafasındaki tüm 'parasal' soru işaretlerini mümkün olduğunca ortadan kaldırırsak ciddi oranda bu problemin aşılacağına inanıyorum.

Tam gün çalışmaya karşı değilim ancak böylesine 'stratejik' bir personele ciddi bir ücret iyleştirmesi yapmadan bu uygulamaya geçmeyi hekimlere yapılmış bir haksızlık olarak görüyorum. Hekimle hasta arasındaki tüm maddî ilişkiler elbette kaldırılsın ama bunu kaldırıp bunun yerini önemli oranda dolduramazsanız, şeklen görünmeyen o ilişkiler muhtemelen 'el altından' olmaya yine devam edecektir.

İnsan alemdeki en değerli varlıktır. İşi insan sağlığı olan kişilerin yaptıkları işin herkesin yaptığı işlerle aynı muamaleyi görmesi ya da onlarla kıyaslanması ve ona göre yaptıkları işe bir değer biçilmeye kalkılması yanlıştır. Hekimlere verilen değer aslında insana verilen değerin bir ölçütüdür.

Necmi Demir - 4 Şubat 2010 (10:24)

Hekimlik, öğretmenlik, gazetecilik gibi meslekler serbest piyasanın orman kanunu mantığına devredilemeyecek nitelikteki kritik meslekler.

Madem tepemizde sallanan Devlet denen bir şey var ve toplum hayatının temel çizgilerini çizmek (en azından çizili sınırları gözetmek) gibi bir rolü dayatarak üstleniyor, o zaman bu mesleklerin erbabını mağdur etmemek de en başta bu Devlet efendinin görevi.

Modern toplumlarda -bildiğim kadarıyla- toplumsal meseleler müzakere yoluyla çözülmeye çalışılır. Ama bir yanımız ite kaka modernleşmeye çabalarken, diğer yanımız hâlâ ataerkil bir zihniyete mıh gibi çakılıysa, 72 milyonluk bir yürüyüş kolu olarak, mehter takımı gibi iki ileri bir geri gidiliyor.

Fehmi Koru anlattı, biz öğrendik; meğer basından gelen öğütlere hiç kulak asmayan, sadece kendi yakın çevresiyle istişarede bulunan ve hoşuna gitmeyen şeyler söyleyeni de yakın çevresinden dışlayan bir başbakanımız varmış.

Basına ve çatlak seslere kulak tıkayan bu başbakan ve maiyetindeki zevatın grev, boykot, yürüyüş gibi protesto ve hak arama yöntemlerine karşı da gayet alerjik ve şedit bir tavırları olduğunu da izledik, biliyoruz.

E, o zaman biz, toplum olarak başbakanımızla ve diğer devlet erkânıyla hangi kanalları kullanarak haberleşeceğiz? Sorunlarımızdan nasıl haberdar edeceğiz onları? Yanlış giden işleri ne şekilde eleştireceğiz?

Jakoben zihniyetten bu kadar çok çekmiş ve kuşaklar boyu mağdur edilmiş bir siyasî kadronun iktidarını pekiştirdikçe aynı çatışmacı tavır ve dil içine girmesine ne demeli?

Tamam, "sivil dikta" gibi tanımlamalar epeyce abartılı ve maksatlı görünüyor. Ama bu siyasî kadronun gerçek anlamda demokratlaşabilmesi için daha kaç tane darbe girişiminin açığa çıkması ya da 28 Şubat benzeri bataklıklardan geçilmesi gerekiyor?

Durmuş Düşünür - 4 Şubat 2010 (12:24)

Sn Yağcı; sizi branşdaşım olmanız nedeniyle yakından tanıyor; abartısız, vakur ve alçak gönüllü duruşunuzu yıllardır beğeniyle izliyordum. Bir gazetede yukarıdaki yazınızı okuyunca bu önsezilerimde ne kadar haklı olduğumu anladım. İyi ve olgun bir hekim olmanın yanında türkçeye hakim, kalemini de yerinde ve yeterince kullanan bir farklı aydın yönünüzü daha fark etmiş oldum.

Hekimliğin ve hekimlerin içinde bulundukları imkânsızlıkları ve olumsuzlukları ancak bu kadar güzel anlatabilir bir insan. Kısa bir gazete köşesine sığacak bir hacimde; hekim hasta ilişkisi, hekimlere yapılmış ve yapılmakta olan haksızlıkları, hastaların bize yakıştırdıkları çoğu zaman hakketmediğimiz olumsuz bakışları, siyasetçi ve siyasetin bazen hekim eliyle hekimlere yaptığı kötülükleri çok güzel özetlemişsiniz. Haddim olmayarak sizi tebrik etmek ve teşekürlereimi iletmek istedim. Kaleminize ve gönlünüze sağlık.

Dr. Yusuf Vehbi Ocak - 8 Şubat 2010 (08:46)

Kıymetli Yağcı, öncelikle tertemiz, berrak ve akıcı cümlelerle oluşturduğunuz yazınızı haddim olmayarak tebrik ederim.

Bakış açınız, doktor ve hasta ilişkisinin sadece bir "iş ilişkisi" olmadığı, bilâkis insanî boyutunun daha önde olduğunun resmî gibi geldi bana. Konu ancak bu kadar güzel özetlenir ve anlatılabilirdi.

Sizi tanıyan bir kardeşiniz olarak; Ahmet Yağcı'nın fikirlerinin ve uygulamalarının aynen yazıda olduğu gibi hatta daha mütevazı bir şekilde olduğunu biliyorum. Ancak Sn. Yağcı gibi kaç doktorumuz mesleğini bu etik kurallar içerisinde yapıyor, bunu da sorgulamadan geçmemek lâzım diye düşünüyorum.

İnsanlığın var olşundan beri ulvî mesleklerin en başında geliyor Tababet. Dolayısıyla bu işin icrası da ismi ile müsemma olarak ulvî olmalı bence. Çünkü hekim hasta ilişkisi hiç bir şeye benzememektedir. Yani her şeyi "usule" göre hekime dikta edemezsiniz çünkü işin bir de "vicdanî" boyutu vardır. Bu vicdan da insandan insana değişmektedir.

Şu an Hükûmet Politikası şeklinde yapılanlar bir boyutuyla hekimleri ve hekimlik sanatını incitmektedir. Hekim, insanlığın var oluşundan beri "hayat kurtarma gönüllüsü" ve "çare çeşmesi" dir. Dolayısıyla hasta gözünde hekimin kıymeti düşürüldükçe hastalar iyileşmiyecektir. Buna rağmen başka bir boyutla da hekim, tercihini bu sanatı icra etmek şeklinde yapmış ve baştan birçok şeyi kabul etmiştir.

Kısaca özetlemek gerekirse;

Bizim hekimlere hekimlerin de hastalara ihtiyacı var. Artık bu ve bu gibi ulvî meslekler için "Hükümet Politikalarından" çok "Devlet Politikalarına" ihtiyaç vardır. Sonuçta hekimler için karar alan bürokratlar da en nihayetinde HEKİM'dir.

Muhabbetlerimle…

Hüseyin Yavuztürk - 8 Şubat 2010 (15:20)

Yine her zamanki gibi kelimenin tam anlamıyla döktürmüşsünüz, ama son derece sıcak, içten ve doğru kelimeleri kullanarak, sizinle bir kere daha gurur duydum.

Lütfen bu yazacaklarımı iltifat olarak kabul etmeyin, çünkü sizin gibi mesleğini dürüstçe ve kalbindeki insan sevgisiyle yapan doktorlarımız o kadar azaldı ki, bana göre bir elin parmaklarının sayısını geçmeyecek kadar.

Hepsinden önemlisi de önce hastaya ve ailesine moral veriyorsunuz.

Birlikte oturduğum ve şimdiye kadar yanımdan hiç ayırmadığım yaşlı annemi yaklaşık 1, 5 yıl önce size getirdiğimde söylediğiniz şu sözleri asla unutamam.

"Yaşından en az 15 yaş genç gösteriyor, yaptığımız tüm tahliller de iyi, unutkanlığı ise yaşından ileri geliyor ve bu konuda yapabileceğimiz bir şey yok, dolayısıyle hırpalamaya da gerek yok."

Sadece şunu sordum size, " doktorcum eğer annem hastalanırsa acilen sizi arayıp hastahanenize yatırabilir miyiz?" "Ne demek" dediniz, "sorulur mu, hemen arayın beni, yatırır tedavisi neyse ve ne gerekiyorsa yaparız."

Artık sayenizde içim ve gönlüm o kadar rahat ki anlatamam.

Çok şükür annem ilerlemiş yaşına rağmen hâlâ olabildiğince sağlıklı ve iyi, unutkanlığı yine var ama çok fazla değil, en azından ilerlemedi, devamlı aldığı bitkisel kökenli bir ilâç ise hâlâ cevap veriyor.

Bir tanıdığım ise annesini bu unutkanlık yüzünden götürmediği doktor denemedikleri ilâç kalmadı, her doktor değişik tahliller istiyor, ikide bir beyin tomografileri çekiliyordu, bana da hep doktor isimleri öneriyor ve tek doktorla kalmamı bir türlü anlayamıyordu. Tüm bu olaylar yaşlı teyzeyi daha da hırpaladı ve çökmesine sebep oldu, nihayet annemden en az 6 yaş küçük olmasına rağmen teyzemiz rahmetli oldu.

O zaman doktorumun kıymetini bir kere daha anladım.

İyi ki sizi tanımışım sevgili doktorcum, umarım sağlığınız ve mutluluğunuz daim olur, çünkü biz hastalarınızın size hele ki bu zamanda her zamankinden daha çok ihtiyacı var.

İclal Arpınar - 29 Mart 2010 (23:35)