Şu koca bebekler

Ahmet Faruk Yağcı - 3 Ağustos 2012   bu yazar neler yazar?

---

Kessen sözümü dinlemeyecek. Yok bunak falan da değil. Tamam biraz bunamış tabii ki, tekrarlarından belli. Doksan dediğin az mı? Bunaması günceli takip edemeyecek kadar değil diyelim kimse darılmasın.

Adam gelmiş bu yaşa doktorun sözlerine "ama efendim" itiraz girişi ile cevap yetiştiriyor. Kızı yetmişe yaklaşmış. Canından bezmiş. Damat desen, ona da bir bakıcı lâzım. Zamanında genç karı istemiş, şimdi kayınpederine yakın yaşlarda, dimağ dersen günde üç öğün uçuşlarda. Bakıcı Türkmen. Hangisine yetişsin şaşırmış. Aklı kafatasını terk etmemiş bir o var.

Ziyarete geleceğimi söylemişler. Temiz takım emprime pijama, bej; üzerine ince triko bir hırka, kahverengi, giymiş oturmuş. Baba koltuğuna. Ayaklarda koyu kahve baba terlikleri. Tabanı kösele, kendisi deriden. Gözlük burnun üzerinde. Karşısında benim için hazırlanmış koltuğa oturuyorum. Kafa ile birbirimize temenna çakıyoruz. Ortam gergin. Oda temiz ve tertipli olsa da bir mücadele sonrasında olduğumuzun ipuçları var. Not defteri ve kalem çıkartıyorum.

"Tevellüt kaçtı sizin, efendim?" diyerek konuya giriyorum. "Binüçyüzotuzbir" diyor. Kafadan hesaplama: Altıyüz ekle onbeş çıkar, eder bindokuzyüzonaltı, sene ikibinyedi olduğuna göre sağlam doksanbir. "Harbiye nasbı kaçtı?" diyerek en sevdiği soruyu soruyorum arkasından. "Bindokuzyüzotuzyedi, malumunuz rumi den miladiye geçtik ya efendim" diyor. Arkasından içinde vatana hizmetten, Kore harbine, çekilen yokluklardan kızının nasıl zor doğduğuna kadar bir hatıralar geçidi dinliyoruz. Hazirun içinde en rahat olan benim. Topu topu altıncı defadır dinliyorum.

Mesleki tecrübe: Senil demans denilen ihtiyarlık bunamasında bu ilk nutuğa katlanacaksın. Yoksa işin içinden çıkamaz bir sürü ara nutuk dinlersin. Başta sabredeceksin, çocuğu parkta yorup evde uyutmak gibi önce amcanın zihnini yoracaksın.

Arkasından tıbbî sorular soruyorum. En heyecanlı bölüm burası. Kendisi ile kızı ve bakıcı tamamen ters şeyler söylüyorlar. Bir kakofoninin içindeyim. Kısa notlar alıyorum. Aldığım notlar da bir işe yarasa…

Helâda işini gördükten sonra kişisel temizliğini yapmadığından tutun da, evden çıkıp sokaklarda kaybolmaya kadar bir dünya şikâyet var. Adeta elindeki şişi prizlere sokmaya çalışan azgın beş yaşında bir çocuk. Döküyor, saçıyor, beğenmiyor, itiraz ediyor, sövüyor. Ocağı yakmaya çalışırken perde tutuşturuyor. Bakıcıya kepçe ile girişme tehdidinde bulunuyor. Son zamanlarda da teşhir adeti başlamış. Zekeri pijamadan çıkartıp oturuyor. Burada kahkahalarımı içeri akıtıyorum.

Mesleki tecrübe: Asla gülmeyeceksin. Ne kadar iyi hekim olursan ol, o kahkaha hatırlanır, geri kalan her şey unutulur.

Ama pijamanın dışına uzvu çıkartıp oturma sahnesi de pek komik. İçimden "adam havalandırıyor işte, askerlikten kalma alışkanlık, kullanılmayan şeyleri çıkart, sök, havalandır, yağla, yerine koy" şeklinde cümleler geçiyor. Arabama bir dönsem kahkahamı patlatacağım.

Ne benim ne de nöroloji uzmanının verdiği ilâçları kullanmıyor. Kansızlık ve kalp yetersizliği belirtileri ön planda. Bu haliyle onca yaramazlığı nasıl yapıyor bilemiyorum. İtirazlarına belli bir dayanak da gösteremiyor. "Efendim o ilâç yan tesir yapıyor, tadı kötü, midemi bozuyor" gibi cümleleri var. Muayenemi bitiriyorum. Aileye kısa bilgi veriyorum. Bir kez daha ilâç kullanması konusunda söz alıyorum. Şimdiki askerlerin yaptığı askerliğin hiç bir şeye benzemediğini ve levazım sınıfından olmasa paşalığa kadar gideceğini söylüyor. Ayakta temenna çakıp kapıya seğirtiyorum.

* * *

Bir Yiğit Özgür karikatürü hatırlıyorum. Yaşlı adam koltukta oturuyor. Altına yapmış. Düşünce balonunda "Hiç de bunamadım, bunlara inadına altıma işeyip sıçıyorum" yazılı. Tam böyle olmayabilir ama mealen durumun ifadesi bu.

* * *

"Babamdan yadigâr annem kaldı" diyen kızı altmış yaşı geçmiş. Son derece kibar bir aile. Teyze zamanının sosyete tabir edilen takımından. Her gittiğimde saçlar boyalı, manikür-oje tam. Beni salondaki koltukta karşılıyor. Zayıflığından dolayı bol gelen kumaş pantolonlar ve kol ağızları süslü, fırfırlı beyaz gömlekler giyiyor. Ayaklarında mutlaka ayakkabı oluyor. Hemen yanındaki ikili kanepeye ilişiyorum. Göz kırpıyor. Kızına dönüp "güzel adam dimi?" diyor. Cevap beklemiyor. "Nasıl buldun beni?" diye sual ediyor. Rengi soluk, göz içleri sarı. Habis hastalığı ilerliyor. Vakti daralmakta.

Kendine "Semoş" dedirtiyor. Semiha ismine göre daha çok severmiş. Konken masalarında vazgeçilmez imiş. Şarkılar söyler, evinde yemekler verir, ağızlıkla ince sigaralar içermiş. Çok sevmezmiş ama arada iki kadeh de parlatırmış. Teşvikiye'de onu tanımayan yokmuş. "Başla bakalım Semoş!" diyorum. Son gelişimde verdiğim ödevi hatırlatıyorum. Şarkı söyleme ile soluklanarak konuşma arası bir tempoda başlıyor.

"Fikrimin ince gülü / Kalbimin şen bülbülü / O gün ki gördüm seni / Yaktın ah yaktın beni."

Alkışlıyorum. "Elbet bir gün buluşacağız / Bu böyle yarım kalmayacak" sözleri ile başlayan şarkıyı hatırlayamamıştı. Ben de sorumu basitleştirip ödev vermiştim.

Pankreas kanseri olduğu anlaşılmadan çok önce bunama belirtileri başlamıştı. Geriatri ve nöroloji uzmanları görmüş, ilâçlar verilmişti. Önceleri iyi gibi olsa da kısa zamanda belirtiler geri dönmüş, kibar Semoş, agresif, küfürbaz, söz dinlemez, lâf anlamaz birine dönüşmüştü. Kırıp dökmekten, çığlık atmaktan, bakıcı dövmeye kadar bir sürü müessir fiili vardı. Ev ziyaretlerimden çok fayda gördüğü ve takip eden bir kaç gün sakin olduğu ifade ediliyordu. Özellikle lise çağlarında ezberime giren ve halen orada duran şarkı sözleri çok işime yarıyordu. Bir ziyaretimde bakıcı ve kızı aynı anda dışarı çıktıklarında "Bunlar ne çıyandır ne tilkidir sen bilmezsin" diye fısıldadı. O anda kafama dank etti. Acaba Semoş inadına mı yapıyordu bu hareketleri? Halen bu sorunun cevabı yok kafamda.

* * *

Gözümde efsane bir çizer olan Suat Gönülay'ın "Kaynana Noktası" çizgi hikâyesini hatırlıyorum. Pısırık oğlu ile uyanık gelinin arasında kalan yaşlı kadının intikam alışı. Yıllar önce okuduğumda da etkilenmiştim. Evet; ya bu yaşlılar bizden intikam alacak olurlarsa halimiz ne olur?

* * *

Teyzenin sıra sıra üç kızı var. Biri evli ikisi dul. Yaşlar ellibeş ile altmışyedi arasında. Elleri devamlı annelerinin üzerinde. Rahat ettirmek için, doğrusunu yaradan biliyor ya, her şeyi yapıyorlar. Doksanüç yaşındaki teyzemizin yeri sabit. Başka bir koltuğa oturmak asla istemiyor. Tülbent başında, çiçekli elbisesinin üzerinde yaz kış devamlı örme yelek giyiyor. Kızlarının canına okuyor. Ne fahişeliklerini bırakıyor ne hırsızlıklarını. Küçük kızını göstererek "Aha bu!, Benim altınlarımı bu çaldı!" diyor. "Anne ev yerini alırken sen sattın ya" diyecek olan kızı arkadan gelen saldırılarla darmadağın. "Zaten sen memelerin açık geziyorsun, erkeklere kuyruk sallıyorsun" diye devam ediyor. Odanın havası buz gibi. Otuz yaşlarındaki erkek torun ortamı terk ediyor.

Kızlarına söylediklerinin ve iftiralarının ardı arkası gelmiyor. Adeta düşünülmüş sistematik iftiralar. İlâcının verilmediğinden, kokmuş yemekleri ona yedirdiklerinden, külotunu değiştirmediklerinden, kendisini yıkamadıklarından bahsediyor. Bilmeyen canavar kızlar ve zavallı anneleri tablosu çizer. Beni genellikle tanımıyor. Nadiren buzlu cam arkasından bakar gibi bakıp hatırladığına dair bir kaç kelâm ediyor.

Çay getiriyorlar. Galeta ve kurabiye de var. Atıştırırken teyzeyi seyrediyorum. Galetayı ağzında emiyor. Yumuşatıyor. Kopunca ağzında gevelerken bir yudum çayından alıyor. Sonra bir daha, bir daha. Uzun galeta ve çay bitiyor. Hiç de bunak gibi değil. Bana da "Yesene!" diye sesleniyor. Gülümsüyorum.

* * *

Kadim iki dostum ve ben oturup sohbet ediyoruz. Yaşlar elli dedi ya, mevzu yaşlanma üzerine. Yukarıdaki hikâyelerin benzerlerinden bahsediyorum. "Çocukların aklı varsa bize yanlış yapmazlar" cümlesi üzerinde mutabık kalıyoruz. Çok ileri yaşlara varırsak yapabileceğimiz gıcıklıkları sıralıyoruz. Eğleniyoruz. Meselâ torununun çocuğu gelmiş. Kopil beş yaşında. Öğret en yakası açılmadık galiz lafı. Sal ortaya. Döneleyip dursunlar. Gelip de sana soracak halleri yok. Cesaret edip sorarlarsa bas onlara da küfürü. Bilerek ellerini yıkama. Sifonu unut. Çorbayı üzerine dök. Hiç bir şey yapamazsan yemeği şapırdatarak ye, sofrada takma dişlerini çıkar, altına bir cisim mi kaçtı diye bak. Balgam gelmiş gibi boğazını temizle. İğrençlikten iğrençlik beğen.

Yapar mıyız yaparız ha!

* * *

Yaşlı hastaların sahipleri. Allah sizlere kolaylık versin. Çocuk bakmaktan daha zor bir işiniz var. Ancak sevabınız çok. Siz yine de büyüğünüzün önündeki kısa zamanı güzel geçirmesine çalışın. Arada akıllı lâflar etse de siz onu kendinize akran görmeyin. Mazur görün. Bassın kamatayı, bağırsın, kırsın döksün. Yapsın altına, elini ardına sokup bir de duvarlara sürsün. Üzmeyin kendinizi. Bu günler geçip, onu kabre indirince içinizde kalacak boşluk o kadar büyük ki…