Zor be kuzum!

Melih Özel - 18 Mayıs 2013   bu yazar neler yazar?

---

Gözlerini açtı. Sokak lâmbasının ışığı, karanlık odada tül perdenin desenlerini duvara yansıtıyordu. Ürperdi. Zaten uyumamış mıydı, yoksa yeni mi uyandı anlamadı.

- "Uyudum mu ben ya?"

Sanki uyumuş da uyanmış gibi hissediyordu. Her akşam yatarken başucuna çevirdiği sandalyenin üzerine koyduğu pilli saate baktı: Yeşil ışıklarla 02:05 diyordu saat.

- "Uyumuşum tabii!"

Birden midesinin bulandığının farkına vardı. Bu yüzden uyanmış olmalıydı.

Güçlükle sol yanına döndü. Hep halinden şikâyet ederken kızına söyledikleri geldi gene aklına.

- "Yaşlanınca yorgan bile ağır geliyor insana, yatağımda yan dönemiyorum. Yaşlılık zor be kuzum."

Olmadı! Yan dönünce sanki midesinde bir şeyler yer değiştirdi gibi olmuştu. Karnı guruldadı. Tekrar sırtüstü döndü. Karyolanın kenarına tutundu sol eliyle, sağ dirseğine dayanıp doğrulmaya çalıştı.

Başı dönmeye başladı. Yok, yok! Zaten dönüyordu, daha fena oldu doğrulunca.

- "Aman, şimdi her yanımı, her tarafı berbat etmem inşallah!"

Ağzına çok kötü bir koku geldiğini anladığında midesindekiler boğazına yükselmişti bile.

- "Kıza seslensem bir…"

Bu düşüncesini eyleme geçiremedi. Ne beş on saniye sonra burnundan, ağzından boşananın kan olduğunu fark edebildi, ne düşerken devirdiği sandalyenin gürültüsüne koşan kızının çığlıklarını, ne de ambulans görevlilerinin telâşlı çabasını.

Renkli ışıklar ve siren sesi, meraklı komşuları pencerelere çıkarırken, kızı panik halinde bir yandan telefonla konuşuyor, bir yandan ambulansa binmeye çalışıyordu.

* * *

Kızgınlıkla direksiyonu yumruklarken, vitesi ikiye aldım. Ayağım debriyajda, el frenini indirdim. Ayağımı frenden çekerken, bu küçücük yokuşun eğiminin, arabayı yeterince hızlandırabilmesi için bütün kalbimle dua ediyor, bir yandan da eğer olmazsa, gecenin bu saatinde arabayı ittirecek adamı nereden bulacağımı düşünüyordum.

Satacağım da bu zıkkımı, yerine ne alâcağım? Hiç olmazsa ayağımı yerden kesiyor. İşte akşamları böyle yokuş aşağı park ediyorum. Sabah çalışmazsa "vurdururum" diye. Oldu oldu! Olmadı, etraftan ittiriyorlar filân, çalışıyor. Ama gecenin saat üç buçuğunda biraz zor tabii.

Arabanın yeterince hızlandığını düşündüğümde ayağımı debriyajdan hızla çektim. Bir - iki sallandı, at arabasından biraz daha modern '78 model, 18 yaşındaki arabam. Ardından bir - iki kez öksürdü. Gazı iki defa pompaladım. Sol ayağım debriyajda kontrollü hareketler yaparken, motor hırlayarak çalıştı. Gaza bastım. Sanki hiç bir şey olmamış vitesi değiştirdim. Sinyali verip, caddeye çıktım.

Araba hızlanırken, sol elimle yüzümü sıvazladım, gözlerimi ovaladım.

- "Kendime geldim mi acaba?" diye şöyle bir düşündüm. Evet gelmiştim. Soğuk da yardım etti tabii. Araladığım camı kapattım. Bir de üşütmeyelim.

Son 30 dakikayı bir daha geçirdim kafamdan…

Telefon çaldığında saat üçü biraz geçiyordu.

* * *

Ambulansın sesi mi, sallantısı mı, yoksa durmadan bir şeyler soran o beyaz gömlekli çocukların uyarıları mı bilincini kendisine getirdi, bilemedi.

- "Vedia Hanım, aç gözünü bakalım!"

Verdikleri serumun ve içindeki ilâcın etkisiyle biraz açıldığını, ama sonra gene kendini kaybettiğini sonradan, çok sonradan anlattı kızı. Hastaneye nasıl ulaştığını, acile nasıl girdiğini ise hiç hatırlamıyordu.

Bir ara gene kendine geldiğinde, sağında solunda hortumlar, şişeler, bip-bip sesleri çıkaran aletler ve koşuşturmalar olduğunu gördü. Kızının "ben nasıl bulayım kan, siz yardımcı olamaz mısınız?" deyişini duyduğunu söyledi. Ama kimse inanmadı.

- "Hep baygındın, hep! Hiç kendine gelemedin ki!"

Bir ara bir daha bulantı hissetti, gene terler bastı soğuk soğuk. O kötü koku gene geldi. Ardından öğürdüğünü hatırlıyordu. Gerisi gene karanlık.

- "Acili de batırdın o gece, her yer kan oldu vallahi."

* * *

Yolu neredeyse yarılamıştım son 30 dakikayı düşünürken.

Gece bayağı geç yattım. Yazmam gereken bir şeyler varken, her zamanki gibi önce televizyondaki filmi seyredip, sonra yazıya oturunca, bir buçuğu buldu yatmam. Yatarken de "yarın nasıl olsa cumartesi" diye kendimi avuttum.

Telefonu kaçıncı çalışında duydum bilmiyorum. Ama duyduktan sonra da, açana kadar bir kaç kez çaldığını sanıyorum.

Sağımda, başucumda duran telefonu sağ elimle açmaya çalıştım. Bayağı zorlandım o ters hareketi yaparken. Üstelik, kendi üzerine dolanmış kablosu yüzünden ahizeyi de düşürdüm. Neyse, bir şekilde almayı başardım ahizeyi; kulağıma götürdüm ve "alo!" dedim.

Karşıdaki sesin sahibi adeta makineli tüfek gibi nasıl hızlı konuşuyordu, anlatmam mümkün değil:

- "Abi, doktor Ali ben. Acilde nöbetçiyim. İcapcı sizmişsiniz. Şimdi bir hasta geldi. Yetmişdört yaşında, kadın hasta. Hepatit C nedeni ile takipteymiş. Özofagus varis kanaması geçiriyor. Ambulansta bir hayli hipotansifmiş. Bilinci kapalı sayılır. Biz 250 mcg somatostatin puşe yaptık; serum içine de 3 mg koyduk. Saatte ne kadar verelim abi? Bir de endoskopik girişim düşünür müsünüz? Bayağı kan kaybetmiş. Biz kan istedik, ısıtılıyor, takacağız birazdan…"

Allahım, bir uyansam ne dediğini anlayacağım ama!

Doğrulup oturduğum yerden ayağa kalktım, camdan dışarı bakarken:

- "Ali, bir nefes al abicim. Bir daha, ama tane tane anlatsana, tam uyanamadım galiba" dedim.

Ali, şaka gibiydi telefonda. Aynı heyecanla:

- "Ha abi uyuyor muydunuz? Pardon, kısaca özetleyeyim" dedi ve tekrarladı durumu. Bir iki soru, bir iki öneri sonrasında:

- "Endoskopi ekibini toparlayın, ben de geliyorum" dedim, bir yandan gömleğimi giymeye çalışırken."

Gecenin o vaktinde her zaman 40-45 dk süren yolu 15 dakikada almıştım. Hastaneye yaklaşırken, yapacağımız işlemi aklımdan geçiriyor, "yoğun bakımda yatak var mı ki?" diye düşünüyor ve "acaba kontrol edebilir miyiz kanamayı?" kaygısını içimden atmaya çalışıyordum.

Arabayı otoparka götürmeye zahmet etmedim. Doğru acilin önüne park edip içeri koştum.

Ali, bir kaç başka arkadaş daha, hemşireler, diğer personel; bir kalabalık var ortada. Adeta başka hasta yok gibi herkes onunla meşgul. Kısa boylu, zayıf ellili yaşlarda, son derece heyecanlı, panik görünümlü bir Hanım yolumu kesti:

- "Ağzından burnundan kan boşandı doktor Bey, çok korkunçtu. Durumu ağır değil mi? Ne yapacağız şimdi?" filân gibi pek çok şeyi bir arada söylemeye çalışıyor.

Bir doktor arkadaş koluna girdi. Biraz uzaklaştırdı bir şeyler söyleyerek.

Sedyeye yaklaştım. Saçları da teni de çarşaf kadar beyazdı. Nabzı son derece hızlı ve yüzeyel, tansiyonu düşük ama bilinci açıktı.

Sevimli, tonton bir yüzü, oldukça kilolu bir vücudu vardı. Gözlerini açtığında korkuyla etrafa bakıyor, kendisine ne olduğunu anlamaya çalışıyordu.

* * *

Korkmaya başlamıştı. Etrafında bir koşuşturma olduğunun farkındaydı ve koşuşturanların yüzünde bir endişe hissediyordu. "Neyim var benim, ne oldu?" sorularına da "hastanedesin, kanama geçiriyorsun" şeklinde malûmun ifadesinden başka bir şey olmayan yanıtlar alıyordu.

Sonradan gelen, saçları dökük, gözlüklü bir doktor göğsünü, kalbini dinleyip, karnına baktıktan sonra "Yemek borunuzda var olduğunu tahmin ettiğimiz varisleriniz kanıyor diye düşünüyoruz. Biraz tansiyonunuz yükselsin, size endoskopi yapacağız. Kanayan yerlere müdahale edip, kanamayı durdurmaya çalışacağız." dedi.

Doktorun dediklerinden hiç ama hiç bir şey anlamadı. Başı dönüyor, kulakları uğulduyordu. En önemlisi de korkuyordu. "Benim karaciğerim hasta…" diyecek oldu. Lâfını kesti doktor:

- "Evet, biliyoruz! Zaten o yüzden kanamışsınız."

Birden ağlamaya başladı. Neden ağladığını o sonradan gelen doktora bir kaç gün sonra anlatacaktı.

Eşi, Muzaffer, sağken hep derdi. "Bu karaciğer hastalarında kanama olurmuş. Çok tehlikeliymiş. Dikkat etmemiz lâzım" diye.

- "Adamcağız benden korkarken kendisi prostat kanseri oldu, öldü gitti. Bak benim de başıma bu geldi işte!"

Endoskopi odasına götürüldüğünü, oradaki koşuşturmayı, ağzına bir ilâç sıkıldığının farkındaydı. Ardından bir kadın sesi bir ilâç yaptığını haber verdi, ama ses giderek uzaktan geliyormuş gibiydi.

Belleğindeki bir sonraki görüntü daha sakin, daha sessiz bir yere ait. Endoskopide ne oldu, yoğun bakıma nasıl geldi, ne zaman kendine geldi sorularına cevapları çok sonradan alabildi. O gece gördüğü kişilerin çoğunu bir daha görmedi.

O son gelen doktorla uzun bir süre daha irtibatı oldu ama. Tam 14 sene daha…

* * *

Vedia Hanım o geceyi atlattı. Yaşadıklarını, hissettiklerini o kadar çok anlattı ki, bu hissiyatı onun ağzından bile yazmak mümkündü. Hem yaşadıklarının, hem atlattıklarının farkında idi ve durumundan hep şükrederek söz ederdi.

Hem o gece, hem de sonraki yıllar boyunca hemen her konuşmamızın sonunda, muayene odasından çıkarken "Hastalık zor be kuzum!" ya da "Yaşlılık zor be kuzum" derdi. Eşi yaşıyor olsa her şeyin daha kolay olacağını söyler, kızına yük olduğundan üzüntü duyardı.

Sonradan bir kanaması daha oldu. Daha hafif ve daha az gürültülü. Ama her şeye rağmen hastalığı kontrol altında kalabildi ve büyük sıkıntıları olmadan uzunca bir zaman gelip gitti hastaneye, çeşitli aralıklarla.

Karaciğer yetmezliğinin başka komplikasyonları ile 88 yaşındayken, 2010 yılında, böyle bir Mayıs ayında kaybettik kendisini.

Bu yazıya kaynak olan olayları neden hatırladığımı soracak olursanız, kızı geldi geçen gün. Her görüşmemizde bir yerinden bir şeyleri hatırlayıp konuştuğumuz, o soğuk 1996 yılı Kasım ayı gecesini gene hatırladık. Gene konuştuk, hem o geceden hem de Vedia hanımdan.

- "Yaşlılık zor be kuzum; hastalanınca hele daha da zor!" deyişini hatırladık bir daha.

* * *

Zaman geçip, yaşlar ilerledikçe onu ve onun gibi dostlarımızı daha iyi anlar oluyoruz. Anladıkça onları daha çok hatırlıyor, daha çok anıyoruz. Yaşadığı zorluklara rağmen gene de uzun bir yaşam sürebildi Vedia Hanım. Şanssızlığı, sağlıklı yaşlanabilme imkânı bulamamasındaydı her halde.

Sağlıklı yaşlanabilme şansı bulabilenlere ne mutlu!

* * *

Not: Vedia hanımın gerçek adı bende saklı. Hem kendisinin hem eşinin buradaki adları "müstear" …