Hayat hediyesi; hayatın kendisi

Alper Uzun - 6 Eylül 2010   bu yazar neler yazar?

---

Hayatın aslında çok da uzun olmadığını büyüdükçe farketmek çok tuhaf bir duygu.

Dünyaya geldiğimiz o günden beri çok şey değişmiş durumda. Hücrelerimize kadar her şeyimiz farklılaşmış. Aynaya baktıkça değil de, daha çok eski fotograflarımıza baktıkça farkediyoruz değiştiğimizi. Bazen de bu farklılaşmayı bizi uzun zaman sonra görenler farkediyor. Biz de kendimizce anlıyoruz başkalaşım içinde olduğumuzu ama bir zaman sonra görmezden geliyoruz.

Kimilerimizin biyolojik saati yavaş, kimilerimizin de pek bir hızlı. Öylesine hızlı yaşlanan insanlar var ki yaşıt olduğunuzu öğrendiğinizde ağzınız açık kalıyor. Hissettirmemeye çalışıyorsunuz içinizde gelişen o acaip duyguyu. Kendi adınıza sevinirken çokca, karşınızdaki adına üzülüyorsunuz. Sonra da zaten hayatın koşturmacasına dalıp unutuyoruz bu tuhaf, zaman durduran anları. Elbette hayatın ne kadar kutsal olduğunu da unutuyoruz. Değişik bir algı süreci işte.

Hani dünyaya geliyoruz ya… Hakikaten dünyaya gelmiş oluyoruz. Kelimenin tam anlamıyla öyle. Saat farkı olan ülkelere gittiğimizde nasıl "jetlag" denen "yerel zamana uyum problemi" ni yaşıyorsak. Gecemiz gündüzümüze karışıyorsa, dünyaya daha yeni gelmiş o bebeler için de durum aynen öyle. Hatta daha bile fazla!

Kapkaranlık bir ortamda, henüz akciğerler fonksiyonel olarak aktif halde olmadığından soluk alıp verme "derdi" yok. Çiğneme, yutma ve bilumum sindirim işleri de yok. Hatta en çok duyulan seslerden biri annenin kalp atışı, organlarının gurultusu ve hatta annenin sesi.

Kısacası, her şey o gelişsin diye usulca çalışıyor.

Bir de dünyaya geldikten sonrasını düşünün: Nefes alıp vermek artık mecburi. Üşüme, sıcaklanma gibi ekstralar da var. Beslenme ve ardından gelen sindirim sistemi sürprizleri. Oysa öncesinde bunlar hiç yoktu. Bir de yer çekimi ve yeryüzünün gözü delen tuhaf ışıkları, kulağı hırpalayan gürültüsü ise cabası. O gürültünün içinde bebeğin, annesinin güven veren sesini aramaya çalışması ve hatta bir an belki yakalaması bile ne huzur vericidir kimbilir.

Sonuçta, annesinin sesi ilk duyduğu seslerden biri. Elbette güven duyacak. Her yer karanlıkken hep o ses ve anne kalbinin tiktakları vardı.

Hayatın kutsallığı işte bence bu noktada başlıyor. Çocukları sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmiş ana ve babalar binlerce kere şükretmeli. Öylesine genetik dengeler var ki, terazi her an şaşabilirdi.

Bu terazi şaşmasına örnek vereyim:

İşim gereği bebelerle çalışıyoruz. Fakat bizim bebeler ne yazık ki o şanslı anne ve babaların bebelerinden değil. Dünyaya erken gelmişler. Zamanından fazlaca önce. Öylesine önce ki, kimilerinin retinası (gözün en iç katmanı) artık biyolojik ortamının dışında yani ana karnının dışında gelişeceğinden çok kritik bir durumda. Bebeğin gelişimine devam edeceği bu sürede çok kısacık bir zaman diliminde okjisensiz kalması bile retinasının gelişimini engeller ve ne yazık ki gözlerini bir daha hiç bir zaman için kullanamayacak duruma gelebilir.

Bunun gibi daha bir sürü riskler var. Solunum sistemindeki olası problemlerden enfeksiyonlara kadar her şeye karşı çok savunmasızlar.

Bu bebecikleri anlatıyorum ya, çoğu zaman şöyle bir yorum oluyor: "Haaa evet prematüre bunlar di mi?"

Şöyle yanıtlıyorum:

- Öncelikle "bunlar" derken bebekler demek istiyorsunuz di mi? Böyle dendiğinde çok hafife indirilmiş gibi geliyor kulağıma da, kusura bakmayın!

O bebeler, meselâ avucunuzu açın, bakın! Hah işte kimileri o kadarcık. O elin tepesine bir kafa koyun. Bacakları ise serçe parmağınız kadar. Ve bir de meselâ 500 gramı gözünüzün önüne getirin. Ağırlıkları da o civarlarda. Böyle bir bebecik onca haliyle hayata tüm gücüyle asılmış. Kalbi dakikada 140-160 çarparak, o inanılması güç boyutlardaki bir insanoğlu olarak hayata sımsıkı tutunuyor.

Bazen NICU'ya (Neonatal Intensive Care Unit - Yenidoğan yoğun bakım ünitesi) çıktığım oluyor. Yakından görmek istiyorum o bebeleri. Onların erken doğumuna sebep olan muhtemel genleri ve o genlerin trafiğini çalışmak, onları yakından görünce daha bir anlam kazanıyor.

Odaya usulca girdiğinizde annesinin hemen yanı başında hızlı hızlı nefes alırken ve annesinin de umut ve yardım dolu gözleri size tam bakarken…

Yine usulca gülümsüyorsunuz. O an aklınızdan pek çıkmıyor. Sonra yine genlerin dünyasına döndüğünüzde, işte o arada bir daha farkediyorsunuz hayatın aslında ne kadar da kutsal olduğunu. Hani doktorluğunuzu, genlerle uğraşmayı filân bir kenara bırakın, dünyaya sağlıklı biri olarak gelmiş olmanın aslında bize verilmiş en büyük hediye olduğunu anlıyorsunuz. En azından bende böyle çarpıcı bir etkisi var. Her sabah işe koşarak gelmemdeki etki de bu galiba. Ya da "Pazartesi sendromu" yaşamıyor oluşumdaki…

Anne baba olabilmek hayatın en güzel hediyelerinden biri. Bunun değerini bilemeyenler anne baba sıfatını sadece biyolojik nedenlerle taşıyorlar. Hele ki çocuklarını döven, hırpalayan anne ve baba müsveddeleri ise hakikaten aynen öyleler; müsveddeler!

Hayatın tüm kutsallığı belki de o doğum anında saklı. O kadar olasılık içinde sağlıklı bir şekilde doğabilme olasılığını tutturmak büyük bir şans. Bunun kıymetini bilemeyen ve çocuklarını fiziksel ve psikolojik olarak hırpalayıp hastalıklı insanlara dönüştürenlere anne ve baba demek ise galiba büyük yanlış.