Seferberlik Kadınları

Kemal Tahir - Bir Mülkiyet Kalesi

Künye - Kemal Tahir, Bir Mülkiyet Kalesi, Sayfa:132-134,
Tekin Yayınevi   bu yazar neler yazar?

---

Kasımpaşa bir fıkara semttir. Bütün fıkara semtler gibi çabuk öfkelenir, çabuk korkar, çabuk yılar. Fıkaralar bütün darbeleri doğrudan doğruya kalplerine alırlar. Kederli ve mukavemetsiz olmaları bundandır.

Kıtlık da İstanbul'da, galiba ilk defa sahici kılığı ile Kasımpaşa'da göründü. Bakkal dükkânları birdenbire boşaldı. İnsanlar, çarşılardan pazarlardan çekilerek fırınların önüne biriktiler.

İlk hafta, dilenmeye benzeyen bu hal, amele ve usta ailelerine pek zor geldi. Erkeksiz kalmış evler, ne yapacaklarını şaşırdılar. İşte o zaman iş kocakarıya düştü. Bunlar hep beraber siyah yeldirmeler giyerlerdi. Sevimli, geveze, ayıplamayı pek seven ninelerdi. İlk günlerde, meseleyi dualarla, yalvarmalarla, "Hu yavrum!" diye seslenip, oğulun, damadının, merhum kocasının adını hatırlatmakla hallederiz sanmışlardı. Fakat gitgide, Badula'nın çarpuk boyun İmamında; Sivrikoz'un yeşil sarıklı Mezin'inde, Zindankarası'nın şişman Muhtar'ında, Tabakane'nin Binbaşı mütekaidi bakkalında zerre kadar din, iman, namus, haya olmadığını anlayarak feryada başladılar.

Gürültü işleri büsbütün karıştırdı. Fırınların, yahut vesikayla ekmek dağıtan dükkânların önüne birer ikişer polis getirmekten başka işe yaramadı. Kocakarılar, evden sabahleyin çıkıyorlardı. İlk günlerde, kuşluğa doğru ekmek getirdiler. Sonra sonra öğle, ikindi geçti. Çocukların ağlamaları asumana erişti.

Kafeslerin arkasından, aralık duran taşlık kapılardan "Babaanne, allah canını alsın! Nerede kaldın?" diye makamla feryad eden çocuk sesleri duyuluyordu. Daha beteri, artık getirilen şeyin ekmekle hiç bir alâkası da kalmamıştı. Haşa sümme haşa buna ekmek demek vebale girmekti. Kimi süpürge tohumundan yapıldığını ileri sürüyor, kimi mısır koçanından olduğuna yemin ediyordu.

İçinden neler de çıkmıyordu Yarabbi! Tespih böcekleri, adı bilinmeyen diğer böcekler, sineklerin çeşitleri, kelebekler, tırtıllar, hatta bütün azası yerli yerinde sıçanlar… Sıçanı iki canlı bir taze görmüş de, görmesiyle çocuğunu düşürmesi bir olmuş… Bütün bu işlerin sebebi de malûm: Namussuz Hükümet buğdayları tekmil Almana veriyor… Her gün vagon vagon ekmek sevkolunuyormuş. Gözleriyle görenler kıyamet gibi.

Nihayet, sabahleyin ekmeğe giden analar, büyükanalar, kaynanalar, teyzeler yatsı namazında dönmeye başlayınca, bu kadar gecikmeyi ihtiyarların suçu sayan gençler paçaları sıvadılar. Açlık, ayıp utanma bırakmadı. Namus falan hep karnı tok adamlara mahsustu. Babası, ağabeysi, kocası cephede olan genç kadın ve kızlar birdenbire sokaklara döküldü. İlk gidenlere erkekler "zavallı taze!" diyerek sözde merhamet ettiler, mendillerini kocakarı kalabalığının üzerinden alıp ekmeği evvelâ verdiler. Bu hal tereddütte olanları da nihayet yola getirdi.

İlk çimdikleri yadırgayanlar sonra bunların azlığı veya çokluğu ile eğlenmeye, bıyık buranlara önce zoraki, sonra alışık alışık gülümsemeye başladılar. Bütün bunların neticesi nihayet Kalûbelâ'dan beri vardığı yeri buldu. Boynu eğri İmam, yeşil sarıklı Mezin, Lâz Fırıncı, tıknefes polis, mütekait Binbaşı, gece bastırınca, birer mendille güzel kadınların evlerine gitmeyi adet ettiler. Mahallelerde baskın yapacak delikanlı kalmamıştı. İnsanlar o kadar açtılar ki, namustan bahsetmek gülünç ve usandırıcı bir şey oluyordu.

Her mahallede yavaş yavaş bir iki harp zengini yamağı, uşağı, bendesi, akrabası çıkardı. Dört kundurası olanlar birini bulamazken, birisini bulamayanlar on kundura sahibi oldular. Beyoğlu'nu görenler anlata anlata bitiremiyorlardı. Yalancı cennet olmuştu.

Geceleri Tepebaşı'ndaki ışıklara herkes ürpererek bakıyordu.

Kadın yağması, erkek azlığından, azlığın da ihtiyarlığından dolayı pek kısa sürmüştü. Boynu eğri hoca, yeşil sarıklı Mezin, mütekait Binbaşı yirmi yaşındaki pırlanta gibi gelinleri kart buluyorlar, oniki, onüç yaşında körpe piliç arıyorlardı. Bizzat onların gelinleri, kızları da azmışlardı. Vesika dalaveresinin diğer kazançları Mezin'in evde kalmış iki tane hakikaten kart kıznın sırtında göründü. Kokorozlu çarşaflar, siyah dantel eldivenler, yüksek ökçeli botlarla sabahleyin evden çıkıp akşam ezanında gelmeyi adet edindiler. Alma gâvurunun sinema diye bir şey icat ettiği söyleniyordu. Allah beterinden saklasın! Perde üzerinde canlı insanlara olmadık habaset yaptırılıyormuş. Muharebeyi bile perdeye çekmişler.

Kasımpaşa nihayet kadın ihracına başladı. Pek güzeller bir yolunu bulup başka taraflara taşındılar.

Ortada bu işi beceremeyenlerle, bu alışverişte para etmeyenler ve daha besbeter olan vesika ekmeği, renksiz çocuklar, koltuk değneğini taşlarda takırdatan malûl gaziler kaldı.

Necip Barışsever, 4 Nisan 2007 tarihinde siteye ekledi.